Η Διεθνής Συνομοσπονδία Εταιριών Δημιουργών και Συνθετών (CISAC) είναι μη κυβερνητικός οργανισμός μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ο οποίος εκπροσωπεί εταιρίες συλλογικής διαχείρισης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας σχετικά ιδίως με μουσικά έργα σε περίπου εκατό χώρες.
Οι εταιρίες συλλογικής διαχείρισης (ΕΣΔ) αποκτούν τη διαχείριση αυτών των δικαιωμάτων είτε με άμεση μεταβίβαση από τους δημιουργούς είτε με ανάθεση εκ μέρους άλλης ΕΣΔ διαχειριζόμενης τις ίδιες κατηγορίες δικαιωμάτων σε άλλη χώρα. Παραχωρούν άδειες εκμεταλλεύσεως στους εμπορικούς χρήστες, όπως είναι οι ραδιοτηλεοπτικές επιχειρήσεις ή οι διοργανωτές θεαμάτων. Οι αμοιβές που λαμβάνουν οι δημιουργοί προέρχονται από τις τιμές των αδειών αυτών, αφού αφαιρεθούν τα έξοδα διαχείρισης των εταιριών αυτών.
Η CISAC κατάρτισε, το 1936, υπόδειγμα συμβάσεως για τις συμφωνίες αμοιβαίας εκπροσώπησης μεταξύ των μελών της. Το εν λόγω υπόδειγμα συμβάσεως αποτελεί ένα μη δεσμευτικό πρότυπο για τις συμφωνίες αμοιβαίας εκπροσώπησης μεταξύ των μελών της CISAC για τη χορήγηση άδειας εκμετάλλευσης δικαιωμάτων δημόσιας εκτέλεσης μουσικών έργων. Κάθε εταιρία συλλογικής διαχείρισης αναλαμβάνει την υποχρέωση, υπό τον όρο της αμοιβαιότητας, να παραχωρεί τα δικαιώματα σχετικά με το ρεπερτόριό της σε όλες τις λοιπές EΣΔ, με σκοπό την εκμετάλλευση στις αντίστοιχες χώρες τους. Λόγω του δικτύου που δημιουργήθηκε από το σύνολο των συμφωνιών αμοιβαίας εκπροσώπησης, κάθε εταιρία συλλογικής διαχείρισης έχει τη δυνατότητα να προτείνει ένα παγκόσμιο ρεπερτόριο μουσικών έργων στους εμπορικούς χρήστες, αλλά μόνο για χρήση στην εδαφική τους περιφέρεια.
Το 2000, η RTL υπέβαλε ενώπιον της Επιτροπής καταγγελία εις βάρος εταιρίας μέλους της CISAC διαμαρτυρόμενη για την άρνηση της δεύτερης να χορηγήσει άδεια εκμετάλλευσης σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις δραστηριότητές της σχετικά με τη ραδιοτηλεοπτική μετάδοση μουσικής. Το 2003, η Music Choice Europe Ltd, η οποία παρέχει υπηρεσίες σχετικές με τη ραδιοφωνική μετάδοση και την τηλεόραση μέσω διαδικτύου, υπέβαλε δεύτερη καταγγελία κατά της CISAC η οποία αφορούσε το υπόδειγμα συμβάσεως της τελευταίας.
Με απόφαση της 16ης Ιουλίου 2008 1, η Επιτροπή απαγόρευσε σε 24 ευρωπαϊκές ΕΣΔ 2 να επιδίδονται σε περιοριστικές του ανταγωνισμού πρακτικές, μεταξύ άλλων περιορίζοντας τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών στους εμπορικούς χρήστες εκτός της εθνικής εδαφικής περιφέρειας. Η απόφαση της Επιτροπής, που αφορά μόνον τις εκμεταλλεύσεις των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας μέσω διαδικτύου, δορυφόρου ή καλωδιακής αναμεταδόσεως, δεν θέτει υπό αμφισβήτηση την ίδια την ύπαρξη των συμφωνιών αμοιβαίας εκπροσώπησης. Εντούτοις, η απόφαση αυτή απαγορεύει τα κατωτέρω:
– τις ρήτρες περί αποδοχής μέλους: πρόκειται για ρήτρες που βασίζονται στο υπόδειγμα συμβάσεως και οι οποίες περιορίζουν τη δυνατότητα του δημιουργού να επιλέγει ελεύθερα την εταιρία συλλογικής διαχείρισης της οποίας επιθυμεί να γίνει μέλος·
– τις ρήτρες περί αποκλειστικότητας: πρόκειται για ρήτρες που βασίζονται στο υπόδειγμα συμβάσεως και οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα να εξασφαλίζουν σε όλες τις εταιρίες συλλογικής διαχείρισης ότι, στο έδαφος εγκατάστασής τους, θα απολαύουν απόλυτης εδαφικής προστασίας έναντι των λοιπών ΕΣΔ όσον αφορά την παραχώρηση αδειών προς τους εμπορικούς χρήστες·
– την εναρμονισμένη πρακτική που διαπιστώθηκε μεταξύ των ΕΣΔ και μέσω της οποίας κάθε εταιρία περιορίζει, με τις συμφωνίες αμοιβαίας εκπροσώπησης, το δικαίωμα παραχώρησης αδειών σχετικών με το ρεπερτόριό της στο έδαφος της αντισυμβαλλόμενης εταιρίας συλλογικής διαχείρισης.
Η Επιτροπή δεν επέβαλε πρόστιμα στις εταιρίες, απαίτησε πάντως να καταργήσουν τις εν λόγω ρήτρες και να παύσουν την εν λόγω εναρμονισμένη πρακτική.
Οι περισσότερες ενδιαφερόμενες ΕΣΔ και η CISAC άσκησαν προσφυγή ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της αποφάσεως της Επιτροπής.
Με τις σημερινές αποφάσεις του, το Γενικό Δικαστήριο ακυρώνει, ως προς τη CISAC και 20 από τις ενδιαφερόμενες ΕΣΔ, την απόφαση της Επιτροπής στο μέτρο που με την εν λόγω απόφαση διαπιστώνεται η ύπαρξη εναρμονισμένης πρακτικής. Συναφώς, το Γενικό Δικαστήριο κρίνει ότι η Επιτροπή δεν προσκόμισε επαρκή αποδεικτικά στοιχεία. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή, αφενός, δεν είχε στην κατοχή της έγγραφα που να αποδεικνύουν την ύπαρξη συνεννόησης μεταξύ των ΕΣΔ όσον αφορά τη γεωγραφική έκταση των εντολών που ανέθεταν η μία στην άλλη και, αφετέρου, δεν κατόρθωσε να άρει το ευλογοφανές της εξήγησης που προέβαλαν οι προσφεύγουσες και σύμφωνα με την οποία η παράλληλη συμπεριφορά των οικείων εταιριών δεν οφειλόταν σε συνεννόηση, αλλά στην ανάγκη να διασφαλιστεί η αποτελεσματική καταπολέμηση των χρήσεων μουσικών έργων άνευ αδείας.
Το Γενικό Δικαστήριο απορρίπτει τις προσφυγές καθόσον σκοπούσαν στην ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής ως προς τις ρήτρες περί αποδοχής μέλους και περί αποκλειστικότητας.
Όσον αφορά την υπόθεση Stim, το Γενικό Δικαστήριο απορρίπτει το σύνολο των επιχειρημάτων της εν λόγω εταιρίας, η οποία δεν προέβαλε εγκαίρως την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων της εναρμονισμένης πρακτικής.
| Αριθ. υποθέσεως | Εταιρίες | Ιθαγένεια των εταιριών | Αποτέλεσμα |
| T-392/08 | ΑΕΠΙ | Ελλάδα | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-398/08 | ZAIKS | Πολωνία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-401/08 | TEOSTO | Φινλανδία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-410/08 | GEMA | Γερμανία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-411/08 | ARTISJUS | Ουγγαρία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-413/08 | SOZA | Σλοβακία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-414/08 | AKKA/LAA | Λετονία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-415/08 | IMRO | Ιρλανδία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-416/08 | EAÜ | Εσθονία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-417/08 | SPA | Πορτογαλία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-418/08 | OSA | Τσεχική Δημοκρατία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-419/08 | LATGA-A | Λιθουανία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-420/08 | SAZAS | Σλοβενία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-421/08 | PRS | Ηνωμένο Βασίλειο | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-422/08 | SACEM | Γαλλία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-425/08 | KODA | Δανία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-428/08 | STEF | Ισλανδία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-432/08 | AKM | Αυστρία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-433/08 | SIAE | Ιταλία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-434/08 | TONO | Νορβηγία | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| T-451/08 | STIM | Σουηδία | Απόρριψη της προσφυγής |
| T-442/08 | CISAC | Μερική ακύρωση της αποφάσεως της Επιτροπής (εναρμονισμένη πρακτική) |
| Εταιρίες συλλογικής διαχείρισης που δεν άσκησαν προσφυγή (ή την άσκησαν εκπροθέσμως) | |||
| T-456/08 | SGAE | Ισπανία | (προσφυγή απαράδεκτη λόγω εκπρόθεσμης υποβολής)3 |
| SABAM | Βέλγιο | Μη άσκηση προσφυγής | |
| BUMA | Κάτω Χώρες | Μη άσκηση προσφυγής | |
ΥΠΟΜΝΗΣΗ: Κατά της αποφάσεως του Γενικού Δικαστηρίου μπορεί να ασκηθεί αναίρεση, περιοριζόμενη σε νομικά ζητήματα, ενώπιον του Δικαστηρίου, εντός δύο μηνών από της κοινοποιήσεώς της.
ΥΠΟΜΝΗΣΗ: Η προσφυγή ακυρώσεως αποσκοπεί στην ακύρωση πράξεων των οργάνων της Ένωσης που αντιβαίνουν στο δίκαιο της Ένωσης. Υπό ορισμένες προϋποθέσεις, τα κράτη μέλη, τα όργανα της Ένωσης και οι ιδιώτες μπορούν να ασκήσουν προσφυγή ακυρώσεως ενώπιον του Δικαστηρίου ή του Γενικού Δικαστηρίου. Αν η προσφυγή είναι βάσιμη, η πράξη ακυρώνεται. Το καθού όργανο της Ένωσης οφείλει να καλύψει το ενδεχόμενο κενό δικαίου που δημιουργεί η ακύρωση της πράξεως.
Ανεπίσημο έγγραφο προοριζόμενο για τα μέσα μαζικής ενημερώσεως, το οποίο δεν δεσμεύει το Γενικό Δικαστήριο.
Το πλήρες κείμενο της αποφάσεως είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα CURIA από την ημερομηνία δημοσιεύσεώς της.
Επικοινωνία: Estella Cigna-Αγγελίδη (+352) 4303 2582
Στιγμιότυπα από τη δημοσίευση της αποφάσεως διατίθενται από το “Europe by Satellite” (+32) 2 2964106
| 1 | Απόφαση της Επιτροπής σχετικά με διαδικασία εφαρμογής του άρθρου 81 της Συνθήκης ΕΚ και του άρθρου 53 της Συμφωνίας ΕΟΧ (υπόθεση COMP/C2/38.698 – CISAC). |
| 2 | Βλ. πίνακα κατωτέρω. |
| 3 | Διάταξη του Γενικού Δικαστηρίου της 13ης Ιανουαρίου 2009, T-456/08, SGAE κατά Επιτροπής. |
Πηγή: curia.